منافقان و پیروزی (قرآن)در این مقاله آیات قرآن مرتبط با منافقان و پیروزی معرفی می‌شوند. ۱ - منافقان و پيروزى اسلامآیاتی که مرتبط با منافقان و پیروزی اسلام است عبارتند از: ۱.۱ - آرزوی همراهی با مسلمانان پیروزآرزوی منافقان، همراه بودن با مسلمانان در جهاد، در صورت پيروز شدن آنان: «وَ لَئِنْ أَصابَكُمْ فَضْلٌ مِنَ اللَّهِ لَيَقُولَنَّ كَأَنْ لَمْ تَكُنْ بَيْنَكُمْ وَ بَيْنَهُ مَوَدَّةٌ يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً؛و اگر غنيمتي به شما برسد، درست مثل اينكه هرگز ميان شما و آنها مودت و دوستي نبوده، مي‌گويند: اي كاش ما هم با آنها بوديم و به رستگاری و پيروزي بزرگي نائل ميشديم!» در نظر بسيارى از مفسّران، آيه درباره منافقان نازل شده است. ۱.۲ - ناخشنودی از پیروزی پیامبراسلاماکراه و ناخشنودى منافقان، از پيروزى پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله و دين خدا و تلاش براى ايجاد اختلاف بين مسلمانان: «لَوْ خَرَجُوا فِيكُمْ ما زادُوكُمْ إِلَّا خَبالًا وَ لَأَوْضَعُوا خِلالَكُمْ يَبْغُونَكُمُ الْفِتْنَةَ وَ فِيكُمْ سَمَّاعُونَ لَهُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالظَّالِمِينَ • لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَ قَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ حَتَّى جاءَ الْحَقُّ وَ ظَهَرَ أَمْرُ اللَّهِ وَ هُمْ كارِهُونَ؛ اگر همراه شما (به سوي ميدان جهاد) خارج مي‌شدند چيزي جز اضطراب و ترديد به شما نمي‌افزودند و به سرعت در بين شما به فتنه انگيزي (و ايجاد تفرقه و نفاق) مي‌پرداختند و در ميان شما افرادي (سست و ضعيف) هستند كه بسيار از آنها پذيرا مي‌باشند، و خداوند از ظالمان با خبر است. آنها پيش از اين (نيز) اقدام به فتنه انگيزي كردند و كارها را براي تو دگرگون ساختند (و بهم ريختند) تا زماني كه حق فرا رسيد و فرمان خدا آشكار گشت (و پيروز شديد) در حالي كه آنها كراهت داشتند.» «لقد ابتغوا الفتنة» به معناى سعى كردن براى ايجاد اختلاف در بين صفوف مسلمانان است. اين آيه در خصوص تلاش عبدالله بن ابىّ بن سلول است كه قبل از جنگ تبوک قصد ايجاد اختلاف بين صفوف مسلمانان داشت. ۱.۳ - تلاش برای وارونه نشان دادن واقعیاتتلاش منافقان براى وارونه نشان دادن حقيقتها به محمّد صلی‌الله‌علیه‌وآله جهت ممانعت از پيروزى اسلام: «لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَ قَلَّبُوا لَكَ الْأُمُورَ حَتَّى جاءَ الْحَقُّ وَ ظَهَرَ أَمْرُ اللَّهِ وَ هُمْ كارِهُونَ؛آنها پيش از اين (نيز) اقدام به فتنه انگيزي كردند و كارها را براي تو دگرگون ساختند (و بهم ريختند) تا زماني كه حق فرا رسيد و فرمان خدا آشكار گشت (و پيروز شديد) در حالي كه آنها كراهت داشتند.» ۱.۴ - یاری دشمنان اسلامتلاش منافقان براى يارى دشمنان اسلام و ممانعت از پيروزى مسلمانان: «فَتَرَى الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يُسارِعُونَ فِيهِمْ يَقُولُونَ نَخْشى أَنْ تُصِيبَنا دائِرَةٌ فَعَسَى اللَّهُ أَنْ يَأْتِيَ بِالْفَتْحِ أَوْ أَمْرٍ مِنْ عِنْدِهِ فَيُصْبِحُوا عَلى ما أَسَرُّوا فِي أَنْفُسِهِمْ نادِمِينَ؛مشاهد مي‌كني افرادي را كه در دلهايشان بيماری است در (دوستی با) آنان بر يكديگر پيشي مي‌گيرند، و مي‌گويند مي‌ترسيم حادثه اي براي ما اتفاق بيفتد (و نياز به كمك آنها داشته باشيم) شايد خداوند پيروزي يا حادثه ديگري از ناحيه خود (به نفع مسلمانان) پيش بياورد و اين دسته از آنچه در دل پنهان داشتند پشيمان گردند.» ۲ - منافقان و پيروزى مشركانآیاتی که مرتبط با منافقان و پیروزی مشرکان است عبارتند از: ۲.۱ - شادمانی از پیروزی مشرکانملامت شدن منافقان، به جهت شادمانى از پيروزى مشرکان: «إِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكَ مُصِيبَةٌ يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنا أَمْرَنا مِنْ قَبْلُ وَ يَتَوَلَّوْا وَ هُمْ فَرِحُونَ؛هرگاه نيكي به تو رسد آنها را ناراحت مي‌كند، اگر مصيبتي به تو رسد مي‌گويند ما تصميم خود را از پيش گرفته ايم و باز مي‌گردند در حاليكه خوشحالند.» ۲.۲ - منفعت‌طلبی از مشرکانتلاش منافقان براى جلب بخشى از منافع پيروزى كافران، با يادآورى خدمات خود به آنها: «الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قالُوا أَ لَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَ إِنْ كانَ لِلْكافِرِينَ نَصِيبٌ قالُوا أَ لَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَ نَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا؛منافقان همانها هستند كه پيوسته انتظار مي‌كشند و مراقب شما هستند اگر فتح و پيروزي نصيب شما گردد مي‌گويند آيا ما با شما نبوديم (پس ما نيز سهيم در افتخارات و غنائم هستيم!) و اگر بهره اي نصيب كافران گردد مي‌گويند آيا ما شما را تشويق به مبارزه و عدم تسلیم در برابر مومنان نمي‌كرديم! (پس با شما سهيم خواهيم بود!) خداوند در ميان شما در روز رستاخيز داوري مي‌كند و هرگز براي كافران نسبت به مومنان راه تسلطی قرار نداده است.» ۳ - پانویس۴ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۲۶۶، برگرفته از مقاله «منافقان و پیروزی». |